Digitalisering maakt gegevensverwerking en -uitwisseling gemakkelijker. De gevolgen van fouten in basisregistraties kunnen voor burgers echter zeer ingrijpend zijn. Daarnaast is het voor hen vaak niet goed mogelijk fouten te corrigeren. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) vroeg zich af of een correctiepunt een oplossing zou kunnen bieden. Eén coördinerend centraal punt waar burgers terecht kunnen als er fouten staan in hun gegevens bij de diverse overheidsregistraties. Ja, was ons antwoord, op basis van het onderzoek dat wij deden in opdracht van BZK.
Onderzoek mogelijkheid correctiepunt
De aanleiding was de vraag van BZK om een onderzoek naar de mogelijkheid van een correctiepunt basisregistraties met doorzettingsmacht. Dat laatste betekent dat dit orgaan kan ingrijpen of besluiten kan nemen bij impasses of stagnaties in besluitvormings- of werkprocessen. Burgers kunnen flink in de knel komen door fouten in de basisregistraties, waarvan de problematiek voortdurend naar boven kwam in de media. Desalniettemin was de omvang van de problematiek moeilijk in te schatten. Het onderzoek moest inzicht geven in de behoefte van burgers aan een correctiepunt en de voorwaarden (financieel, juridisch en politiek- bestuurlijk) waaronder een dergelijk punt kan functioneren.
Schets scenario’s en functionaliteiten
Voor dit onderzoek ontwikkelden wij vijf scenario’s voor een correctiepunt. Deze scenario’s hebben we vervolgens besproken en beoordeeld in twee workshops met professionals van overheidsorganen die dagelijks met de problematiek te maken hebben. Hiertoe beschreven Berenschot-adviseurs Harro Spanninga, Rosa-May Postma en Hans Reterink de verschillende functionaliteiten, waarover een correctievoorziening voor de basisregistraties zou moeten beschikken: dienst verlenen, analyseren, bemiddelen, arbitreren, adviseren en compenseren.
Handelingsperspectief
De scenario's voor de inrichting van een correctievoorziening lopen flink uiteen: van alles laten zoals het is tot een onafhankelijk centraal instituut. “Inzetten op het meest zware scenario zal in onze ogen contraproductief werken, vanwege de discussies omtrent taken en bevoegdheden. Vandaar dat wij een coördinerend correctiepunt met vooralsnog dienstverlenende, analyserende en bemiddelende taken als beste optie hebben aangedragen”, aldus Spanninga. “Deze voorziening helpt de burger op weg en heeft een bemiddelende rol naar verschillende overheidsorganisaties voor een correcte afhandeling van het probleem.”
Een dergelijk centraal correctiepunt zou op afstand moeten komen te staan van het ministerie. In het rapport geeft Berenschot ook aan langs welke weg dit kan worden bereikt. De kosten van een dergelijke voorziening schatten de adviseurs op € 2 tot 4 miljoen euro per jaar, de maatschappelijk baten op € 4 tot 8 miljoen per jaar.