De Covid-19-pandemie onderstreepte weer eens het bekende feit dat de zorgsector te maken heeft met een problematische arbeidsmarkt en dat de situatie inmiddels alarmerend is. Steeds complexere patiënten en een tekort aan medewerkers zorgen voor een grote werkdruk, met verhoogd risico op uitval van medewerkers. De situatie vraagt om actie en die acties zijn ook volop zichtbaar bij zorgorganisaties en in het veld.
Positieve ontwikkelingen
Om ook in de toekomst goede zorg te kunnen bieden, zijn voldoende toegeruste medewerkers essentieel. Die urgentie wordt breed gevoeld en heeft de afgelopen jaren tot positieve ontwikkelingen geleid. Zo nam regionale samenwerking op de arbeidsmarkt een grote vlucht, met het Regionaal Talent en Transferpunt (i.o.) in Utrecht als mooi voorbeeld. In dit platform ontmoeten vraag en aanbod van werken in zorg en welzijn elkaar. Door over organisatiegrenzen heen te kijken, zetten zij de eerste stappen richting regionaal werkgeverschap.
Denken in skills
Verder kan de vijver aan potentieel snel worden vergroot door meer te denken in skills, waardoor herintreders en zijinstromers in het vizier komen. Om vervolgens ook genoeg opleidingsplaatsen te creëren, zijn innovatieve opleidings- en stagevormen noodzakelijk. Daarnaast verdient de uitstroom van medewerkers extra aandacht, juist in coronatijd. Hoe kun je medewerkers binden en boeien, hoe houd je iedereen vitaal als de werkdruk continu hoog is en personeel weinig tijd heeft om op adem te komen? En hoe zorg je dat medewerkers die noodgedwongen thuiswerken binding houden met hun organisatie, afdeling en collega’s? Leidinggevenden zullen extra hun best moeten doen om werknemers te motiveren en te inspireren om dit gemis aan sociale contacten te ondervangen.
Praktische aanbevelingen
Om overheidsorganisaties, brancheverenigingen, regionale arbeidsmarktorganisaties en zorginstellingen te ondersteunen bij dit majeure vraagstuk, onderzoeken we knelpunten, verbinden we regionale initiatieven, begeleiden we leiderschapstrajecten en stellen we een aanpak op voor het aantrekken en behouden van medewerkers. Op basis van onze ervaringen in opdrachten delen we in deze blog enkele aanbevelingen rond de strategische rol van HR in de zorg:
- Formuleer een strategische HR-visie. Hoewel een goede HR-aanpak van groot strategische belang is, wordt HR nog steeds met enige regelmaat instrumenteel ingezet in plaats van echt als businesspartner. Dat terwijl het innemen van een strategische positie start met een visie op HR. Formuleer die visie en draag deze uit, zodat de organisatie weet wat zij van HR verwachten kan.
- Betrek medewerkers. De meest succesvolle aanpak is een aanpak die in samenwerking met medewerkers wordt ontwikkeld. Voorkom ad-hoc, snel doorgevoerde interventies en breng focus aan door middel van een coherente aanpak in lijn met de HR-visie. Met andere woorden, maak keuzes en neem de tijd om veranderingen in de organisatie te laten landen. Dat vergroot de kans dat u de toch al drukke medewerkers meekrijgt in potentieel waardevolle projecten.
- Zet in op regionale samenwerking. Regionale samenwerking is van groot belang om de arbeidsmarktproblematiek aan te pakken. De kunst is het huidige momentum te gebruiken voor het verder uitbouwen en bestendigen van deze samenwerkingen. Dit vraagt om nieuwe vaardigheden en lef van bestuurders en managers.
- Onderzoek innovatieve opleidingsvormen. Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag aan deskundig en gekwalificeerd personeel, kan een innovatieve opleidingsvorm als een Zorg Innovatie Centrum (ZIC) uitkomst bieden. Binnen ZIC’s werken studenten, zorgprofessionals en docenten nauw met elkaar samen. Kenmerkend voor een ZIC is dat een grotere groep studenten deel uitmaakt van het team. Deze vorm van opleiden is zo een kwalitatief én kwantitatief antwoord op het personeelstekort in de zorg.
- Sluit de achterdeur. Dat kan door relatief eenvoudige interventies als loopbaangesprekken, maar geef medewerkers zelf ook de ruimte om het werk aantrekkelijk en haalbaar te houden. Ook in coronatijd is het mogelijk om leuke dingen te organiseren voor uw medewerkers. En maak knelpunten bespreekbaar, zowel op individueel als op teamniveau. Zo blijft het personeel betrokken bij de organisatie en verkleint u de uitstroom.
Denken in kansen
De maatschappelijke opgave is groot en er zijn legio knelpunten. Het denken in nieuwe kansen als regionale samenwerking en innovatieve opleidingsvormen vraagt lef en biedt nieuwe mogelijkheden. Wij helpen u graag uw HR-strategie naar een hoger plan te tillen en zo de zorg vooruit te helpen.