De afgelopen jaren is de samenwerking op regionale schaal steeds belangrijker geworden. Om meer grip te krijgen op de regio en de succesfactoren die bijdragen aan het realiseren van publieke waarde in die regio, doet Berenschot hier onderzoek naar in samenwerking met Rijksuniversiteit Groningen.
In het onderzoek naar tien regio’s in Nederland analyseert Berenschot de balans tussen publieke waarde, organisatie en legitimiteit op het niveau van de regio. Daarbij staat de notie centraal dat het bestuurlijk, maatschappelijk en economisch ecosysteem in een florerende regio onderling (stevig) met elkaar verbonden zijn, daar waar de opgaven dat vragen. Zuid-Holland Zuid is de zesde casusregio (van tien) die deelneemt aan het onderzoek.
In dit onderzoek naar regionale samenwerking in Zuid-Holland Zuid geven we antwoord op de vraag:
'Hoe succesvol is het bestuurlijk regionaal ecosysteem (BRE) in Zuid-Holland Zuid in het realiseren van publieke waarde, welke factoren spelen daarin een rol en hoe kan de samenwerking worden verbeterd?'
Hiervoor hebben we het bestuurlijk, maatschappelijk en economisch ecosysteem van Zuid-Holland Zuid in kaart gebracht, het onderlinge samenspel onderzocht en gekeken naar hoe dat verbeterd kan worden. Hierna volgen onze belangrijkste bevindingen, conclusies en aanbevelingen.
Het BRE Zuid-Holland Zuid is een open ecosysteem
Op sub-regionale en bovenregionale schaalniveaus zien we een samenstel en samenspel van opgavegerichte coalities rond gezamenlijke belangen in de context van de zuidelijke Randstad. Ondanks het samenvallen van de Veiligheidsregio, de Omgevingsdienst en de Dienst Gezondheid en Jeugd met het gebied van de regio Zuid-Holland Zuid is er in onze optiek echter geen sprake van één congruent, eigenstandig bestuurlijk ecosysteem op het niveau van Zuid-Holland Zuid.
Het open ecosysteem draagt positief bij aan realisatie van publieke waarde
We constateren dat de verbindingen tussen de verschillende ecosystemen de afgelopen jaren zijn toegenomen, de bestuurscultuur is verbeterd en de opgavegerichte coalities een positieve bijdrage hebben geleverd aan het realiseren van publieke waarde in het gebied.
De regio Zuid-Holland Zuid staat komende jaren nog steeds voor uitdagende opgaven
Dit betreft onder meer opgaven rond het behouden en aantrekken van human capital, de bereikbaarheid, en sociaal-maatschappelijke kwetsbaarheden in de steden. Deze blijvende opgaven onderstrepen de urgentie van samenwerking binnen Zuid-Holland Zuid en het gebied eromheen.
Doorontwikkeling van het open ecosysteem is nodig om de inzet van het schaalniveau Zuid-Holland Zuid strategischer en bewuster in te vullen
Het open ecosysteem moet meer zijn dan een rigide samenwerkingsvehikel en helpen om gezamenlijke kansen op bestuurlijk, economisch en maatschappelijk vlak beter te benutten. Dat vraagt in onze ogen om investeren in bestuurlijk leiderschap, steviger inzetten op samenwerking met sleutelfiguren uit het economisch en maatschappelijk veld en uitwisseling tussen raden.
Dit onderzoek is onderdeel van een landelijk academisch onderzoek naar de succesfactoren van regionale samenwerking. Hiervoor werkt Berenschot samen met de Rijksuniversiteit Groningen/Campus Fryslân. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft zich financieel en inhoudelijk aan het onderzoek gecommitteerd.