De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) houdt veel organisaties bezig. Uit het Berenschot Strategie Trendsonderzoek 2023 blijkt dat ongeveer de helft van de bedrijven met een omzet tot 500 miljoen is gestart met de voorbereidingen om te voldoen aan de CSRD-wetgeving. De Sociaal-Economische Raad (SER), het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de Raad voor de Jaarverslaggeving raden bedrijven aan dit voorbeeld zo snel mogelijk te volgen. Deze voorbereiding start met het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse.
Verplichting vanuit wetgeving
De European Commission (EC) op 31 juli 2023 de eerste set European Sustainability Reporting Standards (ESRS) aangenomen. Dat zijn verschillende eisen variërend van algemene tot specifieke verslagleggingseisen. In ESRS 1, hoofdstuk 3 staan de eisen voor de dubbele materialiteitsanalyse. De uitkomsten zijn allesbepalend voor het vervolg van de CSRD-verslaglegging, aangezien er over de materiële zaken gerapporteerd moet worden. Deze rapportage moet worden gecontroleerd door een accountant en vervolgens gepubliceerd. Voor bedrijven hangt dus veel af van de dubbele materialiteitsanalyse.
Dubbele materialiteit
Dubbele materialiteit (ofwel relevantie, significantie) werkt twee kanten op (zie figuur). Enerzijds betreft het de mogelijke positieve en negatieve (materiële) impact van de organisatie op het milieu (bijvoorbeeld door bij te dragen aan de energietransitie) en de maatschappij (bijvoorbeeld door het verminderen van armoede): het inside-out perspectief. Anderzijds gaat het over het materiële effect van duurzaamheidsgerelateerde risico’s (zoals water- of droogteschade) en kansen voor de organisatie (financieel van aard): het outside-in perspectief.
Het inside-out perspectief wordt met name van belang gevonden door de consument, de samenleving en (potentiële) medewerkers. Het outside-in perspectief was eerst vooral van belang voor investeerders, maar tegenwoordig tonen steeds meer partijen interesse in de manier waarop een bedrijf omgaat met duurzaamheidsrisico’s en -kansen.
Een dubbele materialiteitsanalyse brengt vanuit beide perspectieven de relevante thema’s in kaart. Onderwerpen kunnen daarbij als materieel worden aangemerkt op basis van waarschijnlijkheid, schaal, scope, herstelbaarheid en maatschappelijke relevantie. De inzichten vanuit de dubbele materialiteitsanalyse, waarbij bedrijven keuzes maken op basis van gedegen analyse en onderzoek, geven input voor het formuleren van hun duurzaamheidsstrategie.
Onze aanpak
Het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse vormt een belangrijke stap in het voldoen aan de CSRD-wetgeving. In deze analyse onderzoeken we zowel de invloed van de organisatie op haar omgeving (inside-out) als de invloed van de omgeving op de organisatie (outside-in) evalueren. We gebruiken diverse methoden, zoals deskresearch, overleg met interne sleutelpersonen, medewerkersenquêtes en gesprekken met stakeholders en experts. Dit geeft ons een grondig inzicht in relevante materiële kwesties en vormt een stevige basis voor verdere besluitvorming en actieplanning. De analyse wordt afgesloten met een validatiesessie van de materiële thema's door het managementteam van de klant.
Toegevoegde waarde
Het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse is niet alleen verplicht, maar biedt bedrijven ook diverse voordelen:
- Een kans om aandacht en resources op de belangrijkste zaken te richten en te sturen op hoog materiële thema’s.
- Het is de driver voor de duurzaamheidsstrategie en opvolgende rapportage.
- Een completer beeld, omdat zowel de impact van de organisatie op milieu en maatschappij, als de impact van milieu op de organisatie een plaats heeft.
- Het betrekken van diverse stakeholders creëert draagvlak en legitimiteit voor de gemaakte keuzes.
- Organisaties dienen op verschillende vlakken te acteren, te communiceren en te rapporteren over duurzaamheid. Denk aan ESG-voorschriften, certificeringen, SROI en meer. Door hier in de dubbele materialiteitsanalyse rekening mee te houden, worden deze zaken geclusterd. Dit voorkomt versnippering en scheelt uiteindelijk tijd en energie.
Ook wij raden u aan tijdig te starten met een dergelijke analyse en niet te wachten tot het laatste moment. Duurzaamheid is geen bijzaak meer, maar een wezenlijk onderdeel van uw bedrijfsstrategie. Het biedt kansen voor concurrentievoordeel en het is van belang tijdig te anticiperen op risico’s.
Aandachtspunten
Het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse is niet eenvoudig en vraagt tijd. Hierbij gelden de volgende aandachtspunten:
- Organisaties doen vaak meer dan ze communiceren en besteden vanuit verschillende hoeken aandacht aan duurzaamheid. Heb hier oog voor en breng in beeld wat uw organisatie doet, kan en wil doen.
- Duurzaamheid is een breed begrip en omvat meerdere aspecten, waardoor de meningen over de (materialiteit van) thema’s sterk uiteen kunnen lopen. Een materialiteitsanalyse helpt om daar met elkaar het gesprek over aan te gaan.
- Zoveel stakeholders, zoveel meningen. Probeer ze onderdeel te laten zijn van de verandering. Door hen te betrekken, kunt u meer impact maken.
- De wereld verandert continu en daarmee ook de materialiteit van thema’s. Herhaaldelijke sturing is nodig om grip te krijgen op duurzaamheid.
Wilt u meer weten over het uitvoeren van een (dubbele) materialiteitsanalyse? Of het voldoen aan de CSRD-wetgeving? Neem dan contact op met een van onze adviseurs op het gebied van duurzaamheid. Wij helpen u graag!
Bronnen
- EU-Duurzaamheidsrapportage (no date). Bekeken op: https://www.ser.nl/nl/thema/imvo/wetgeving/eu-duurzaamheidsrapportage (geraadpleegd op 28 december 2023).