De Centrale Raad van Beroep (CRvB) stelt in twee recente uitspraken dat het tarief voor een persoonsgebonden budget voor informele hulp op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) overeen moet komen met de cao Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT). Voor gemeenten die momenteel een lager tarief hanteren, betekent dit dat zij hun tarieven moeten verhogen en hun verordeningen hierop moeten aanpassen.
Het informele pgb
Een specifieke toepassing van het persoonsgebonden budget (pgb) is het informele pgb. Dit is een maatwerkvoorziening op grond van de Wmo 2015 of de Jeugdwet voor de bekostiging van zorg geleverd vanuit het sociale netwerk. Dit kunnen bijvoorbeeld ouders of een familielid zijn. Gemeenten bepalen zelf onder welke voorwaarden een pgb kan worden toegekend aan cliënten voor de bekostiging van Wmo-hulpverlening vanuit het sociale netwerk. Deze bevoegdheid hebben gemeenten ook voor wat betreft de Jeugdwet (zie hiervoor artikel 2.3.6 lid 4 Wmo 2015 en artikel 8.1.1 lid 3 Jeugdwet).
Uitspraken CRvB
Eerder oordeelde de CRvB dat gemeenten de ruimte hebben om naast de toegangsvoorwaarden voor het pgb ook tariefdifferentiaties te mogen toepassen. Zo mochten gemeenten een afwijkend toereikend tarief hanteren voor informele hulpverleners uit het eigen sociale netwerk. Vaak was dit het wettelijk minimumloon.
Nu oordeelt de CRvB echter dat dit te laag is en moeten gemeenten hun verordeningen hierop aanpassen. Dit betekent concreet dat voor de minimale hoogte van dat bedrag moet worden uitgegaan van het uurloon van de hoogste periodiek behorende bij hulp bij het huishouden van de voor de betreffende periode geldende cao VVT, vermeerderd met vakantietoeslag en de tegenwaarde van de verlofuren. Ook het minimale pgb-tarief voor individuele begeleiding moet omhoog. De CRvB stelt dat dit minstens gelijk moet zijn aan het uurloon van de Functie Waardering Gezondheidszorg (FWG) 30 in dezelfde cao VVT, met eveneens een vakantietoeslag en verlofuren.
Advies en ondersteuning
Gemeenten doen er goed aan hun verordeningen na te gaan op dit onderdeel en deze aan te passen in lijn met de nieuwe rechtspraak van de CRvB. Daarbij zullen zij rekening moeten houden met de uitkomsten van het onlangs gesloten onderhandelingsakkoord over de cao VVT waardoor de tarieven aanzienlijk zijn gestegen. Het verhogen van het tarief alleen is echter onvoldoende. Gemeenten zullen dit in hun verordeningen moeten opnemen om juridische risico’s te voorkomen. Met deze uitspraken is het duidelijk geworden welke pgb-tarieven gemeenten minimaal moeten hanteren voor informele hulp. Hiermee worden gemeenten weliswaar verder beperkt in hun beleidsvrijheid, maar voor de CRvB weegt het belang van de cliënt zwaarder.
Berenschot heeft in de afgelopen jaren meerdere gemeenten en aanbieders ondersteund en geadviseerd in opdrachten rondom passende tarieven in het sociaal domein. Neem voor advies en ondersteuning vrijblijvend contact op met ons op.