Gemeenten hebben een centrale rol in het behalen van de klimaatdoelstellingen, maar vaak nog beperkt inzicht in de omvang van uitstoot binnen de eigen gemeentegrens en wat de mogelijkheden zijn c.q. invloed is om deze uitstoot te reduceren. Om goed te kunnen sturen op het behalen van de klimaatdoelen en om een haalbare ambitie vast te leggen is feitelijk inzicht in de huidige en verwachte toekomstige situatie een belangrijke basis voor goede besluitvorming. De CO2-monitor biedt deze inzichten voor gemeenten.
In november publiceren wij versie 3.0 van de gemeentelijke Klimaat- en Energieverkenning. Naast inzicht in de uitstoot van alle broeikasgassen voor elke gemeente voor de periode 1990-2022 biedt deze verkenning tevens een prognose voor 2030 en ook voor 2035. Bovendien komt de recent ontwikkelde emissie scenario-tool beschikbaar voor gemeenten.
Met de nieuwe scenario-tool krijgen gemeenten digitaal en direct inzicht in de emissie effecten van verschillende beleidsmaatregelen. Deze scenario-tool is in het voorjaar van 2024 in samenwerking met tien gemeenten ontwikkeld. De tool stelt gemeenten in staat om inzicht te krijgen in de bijdrage van maatregelen zoals het planten van bomen of olifantsgras, een lokaal isolatieprogramma, extra zon of wind of het verduurzamen van bedrijventerreinen voor het jaar 2030. Het effect op de uitstoot wordt direct zichtbaar. Gemeenten kunnen deze scenario-tool gebruiken om beleidspakketten samen te stellen en/of quick-scan berekeningen mee uit te voeren.
Onze gebruikersgroep noemde de volgende drie voordelen van de tool:
1. Datagedreven en snel werken.
Datagedreven en snel werken. Met de scenario-tool kunnen gemeenten verschillende beleidsopties en maatregelen simuleren, visualiseren en vergelijken. Dankzij het gebruik van real-time data komen de verwachte effecten van specifieke maatregelen op broeikasgasuitstoot en klimaatdoelen in beeld. Dit leidt tot beter onderbouwde beleidskeuzes/-voorstellen.
2. Tijd en kosten besparen.
Tijd en kosten besparen. Gemeenten hebben vaak te maken met beperkte capaciteit en budgetten. De scenario-tool werkt intuïtief en geeft ambtenaren, bestuurders en raadsleden inzicht in het effect van beleidskeuzes, waardoor besluitvorming minder tijd – en dus geld – kost.
3. Betrokkenheid van stakeholders.
Betrokkenheid van stakeholders. Door de transparantie en begrijpelijkheid van de scenario-tool kunnen gemeenten makkelijker communiceren met en steun verkrijgen van inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Dit vergroot het vertrouwen in en draagvlak voor aanvullend (lokaal) beleid. De scenario-tool kan eventueel ook gebruikt worden in participatiesessies met belangengroepen in de gemeente of regio.
Zo stelt de nieuwe scenario-tool gemeenten in staat inzichtelijk te maken welke stappen zij kunnen zetten om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren en wat dit oplevert. De scenario-tool is beschikbaar voor gemeenten die gebruik maken van het regionale CO2-routekaart dashboard van Berenschot als basis voor hun energie- en klimaatbeleid.
7 inzichten voor de energiesector
Bij Berenschot werken we actief mee aan de energietransitie binnen Nederland. Hierdoor doen we veel kennis en ervaring op binnen de energiesector en kennen we de laatste trends. In de reeks '7 inzichten' delen verschillende adviseurs de inzichten die zij het afgelopen jaar (2024) hebben opgedaan.