Regionale governance doorstroompunt-regio's: van visie naar realisatie | Berenschot artikel

Berenschot ondersteunt deze transitie met het Berenschot Realisatiemodel: een denkkader en stappenplan dat regio’s helpt om hun samenwerking toekomstbestendig vorm te geven. Het Realisatiemodel omvat drie stappen: richten, inrichten en verrichten. Elke stap draagt bij aan het versterken van de regionale samenwerking en uitvoering.

Samenwerken is geen doel op zich. Er is immers altijd een aanleiding voor. Soms extern (‘het moet vanwege het nieuwe regionale programma’), soms intern (‘samenwerken biedt de kans om domeinverbindend te werken’). Allereerst is het zaak dat alle partijen bekend zijn met het regionale programma, en de noodzaak voelen om samen te werken. En vervolgens dat ze kennismaken met elkaar, op zowel ambtelijk als bestuurlijk niveau.

Essentieel is dat alle samenwerkende partijen hetzelfde idee hebben van waar ze heen willen met de samenwerking. Deze gezamenlijke gerichtheid zou centraal moeten staan en leidend moeten zijn voor het inrichten van de governance voor de doorstroompunt-regio’s.

Vervolgens bepalen partijen de gezamenlijke visie. Wat willen ze de komende jaren bereiken? Wat zijn hun ambities en wensen voor de doelgroep waar ze het voor doen? Op basis hiervan kan al een eerste idee ontstaan van een passende governance. 

De volgende stap is het concretiseren van de gezamenlijke visie en strategie. Daarmee ontstaat een concreter beeld van wat partijen in de governance willen vastleggen. Ook kunnen aan de visie expliciete doelstellingen worden gekoppeld. Als de visie van een regio bijvoorbeeld is om jongeren zo veel mogelijk preventief te ondersteunen, kan het aanbieden van begeleidingsgesprekken voordat jongeren uitvallen van school een passend doel zijn.

Alle betrokken partijen tezamen dragen bij aan het vaststellen en inrichten van de governance, waarbij diverse vragen aan de orde komen. Allereerst omtrent de mate van formaliteit: is een paragraaf in het regionaal plan voldoende of is er behoefte aan een formelere samenwerkingsvorm, zoals een intentieverklaring of samenwerkingsconvenant? Daarnaast is het zaak te bepalen hoe de sturing zowel ambtelijk als bestuurlijk wordt ingericht. Verder is het essentieel om escalatieroutes vast te leggen voor het geval er iets misgaat. De momenten dat het spannend wordt, bepalen namelijk het uiteindelijke succes van de samenwerking. 

Idealiter denken partijen van meet af aan na over de monitoring van de voortgang, zodat waar nodig tijdig bijgestuurd kan worden. Zodra de nieuwe programmaperiode enige tijd loopt en de samenwerking tussen partijen op gang is gekomen, volgt evaluatie van de governance. Werkt de governance in de praktijk zoals beoogd? Is voor alle betrokkenen duidelijk waar ze naartoe kunnen escaleren, en komen signalen op de juiste plek terecht?

Daarnaast is het zinvol om te beoordelen of de samenstelling en frequentie van de overleggen effectief zijn. Door regelmatig te monitoren en te evalueren, blijft de governance toekomstbestendig en flexibel, wat essentieel is voor een duurzame samenwerking.

Door genoemde drie stappen – richten, inrichten en verrichten – te doorlopen, kunnen regio’s hun governance effectief en toekomstbestendig inrichten. Dan is de samenwerking niet alleen duurzaam, maar is het ook mogelijk flexibel te blijven inspelen op veranderingen en uitdagingen in de toekomst. 

Benieuwd hoe het Berenschot Realisatiemodel uw regio kan helpen bij het succesvol inrichten van regionale governance? Neem dan contact op met onze experts. Zij staan klaar om u te ondersteunen bij het vormgeven van een samenwerkingsstructuur die aansluit bij uw ambities en doelstellingen.