In Nederland wordt hard gewerkt aan de transitie naar een circulaire economie. Eén van de rollen van de overheid hierin is het stimuleren van circulaire innovatie door als ‘launching customer’ op te treden. De vraag is echter hoe je als overheid deze ambities realiseert. Een provincie schakelde Berenschot Klimaattalent in om dit te onderzoeken waardoor werd ontdekt dat structureel circulair inkopen niet alleen afhankelijk is van goede circulaire inkoopinstrumentaria maar ook van de inrichting van de organisatie om het inkoopproces heen.
Ambitieus beleidsdoel
De desbetreffende provincie heeft een ambitieus beleidsdoel voor circulair inkopen: 100% circulair inkopen in 2030. Om hiervoor een goede route uit te stippelen, wilde de provincie weten waar zij op dit moment staat. Medio maart 2021 voegde zij daarom voormalig klimaattalent Robert van der Linden toe aan het opgaveteam circulaire economie. Hij kreeg de opdracht om de stand van zaken rond circulair inkopen in kaart te brengen, hier draagvlak voor te creëren en de provincie te adviseren over mogelijke stappen richting meer circulaire inkoop.
Drijfveren en knelpunten
Om een goed beeld te krijgen van de stand van zaken rond circulaire inkoop, hield Robert interviews met personeel dat betrokken is bij aanbestedingen, zoals inkoopadviseurs, assetmanagers en projectleiders. Dit om de drijfveren en knelpunten te identificeren voor circulair inkopen, die vervolgens werden besproken met externe experts en onderbouwd met deskresearch. “De knelpunten en adviezen waren opvallend genoeg niet zozeer gericht op de inzet van gunningseisen of concrete stappen in het aanbestedingsproces, maar eerder op de organisatorische context. Denk aan adviezen over de infrastructuur van inkoop en het creëren van ruimte in de vorm van middelen”, aldus Robert.
Breed gedragen adviezen
Verder voerde Robert effectmetingen uit om te zien of circulaire aanbestedingen ook daadwerkelijk tot grondstofbesparing en levensduurverlenging leiden. Deze input heeft geleid tot concrete adviezen om circulaire inkoop binnen de provincie te verbeteren. Robert: ”Dankzij klankbordsessies met het betrokken inkooppersoneel werden breed gedragen en pragmatische adviezen geformuleerd om structurele circulaire inkoop te stimuleren. Door deze sessies raakten medewerkers bovendien gemotiveerd om in de toekomst bij te dragen aan de rol van de provincie als launching customer.”