Een van de wetmatigheden in het leven van leidinggevenden is dat leiderschap trendgevoelig is en in de loop der tijd verandert. En in veranderende tijden verandert ook onze kijk op de functie van leiderschap. In organisaties die in beweging zijn, zal een leidinggevende op zoek moeten naar andere antwoorden op nieuwe vraagstukken. Daarbij dienen zich vier verleidelijke opties aan, die echter ook zo hun nadelen hebben. In deze blog: leiderschap als duizenddingendoekje.
Veilige omgeving
In veel organisaties in beweging voelen medewerkers zich steeds minder op hun plek. Ze ervaren minder binding met de veranderende organisatie, hebben collega’s zien vertrekken in weer een nieuwe reorganisatieronde, en moeten in hun eigen werk mee met de laatste ontwikkelingen. Dat levert spanning op, en mogelijk ook een gevoel van onveiligheid. Terwijl ongelooflijk veel leidinggevenden hun uiterste best doen om die veilige omgeving juist wél te creëren. Ze voeren persoonlijke gesprekken met medewerkers en luisteren naar de zorgen van hun team. Maar hoe hard ze ook hun best doen als duizenddingendoekje alle leed op te nemen, het gevoel van onveiligheid blijft.
Mijn overtuiging is dat dit komt doordat we psychologische veiligheid verwarren met vertrouwen in het organisatiesysteem. De onveiligheid zit dan niet in de relatie met de leidinggevende of collega’s, maar in het systeem zelf. Medewerkers vertrouwen het organisatiesysteem niet meer, wat hun leidinggevende ook doet of zegt. Ze verlangen terug naar een duidelijke, voorspelbare wereld.
Verbinding en vertrouwen
Wat kun je als leidinggevende dan wel doen om te bouwen aan verbinding en vertrouwen? Ik deel graag drie aanbevelingen uit mijn praktijk met je:
- Wees zichtbaar, juist ook echt fysiek. Bekrachtig je middenmanagers in hun rol en wees benaderbaar voor hen. Alleen je deur openzetten is niet genoeg! Zoek medewerkers actief op, loop bijvoorbeeld een dag mee om te ervaren welke impact zij voelen van de veranderingen.
- Realiseer je dat jij voor medewerkers de vertegenwoordiger bent van het veranderende systeem. Wees aanspreekbaar, navolgbaar en consequent in het gedrag dat past bij de verandering. Leef dat gewenste gedrag zelf voor, bekrachtig medewerkers die dat ook doen én corrigeer medewerkers die dat niet doen. Helder begrenzen geeft duidelijkheid en vertrouwen.
- Wees transparant en consequent in de processen en procedures die je doorloopt en leg uit waarom je welke besluiten neemt. Laat zien dat je rekening houdt met de verschillende belangen en dat je daarin eerlijke en soms lastige keuzes moet maken.
Maar mijn belangrijkste advies is: stop met vertrouwen te persoonlijk te maken en richt je in plaats daarvan op het versterken van het systeemvertrouwen in jouw organisatie. Anders blijf je dweilen met de kraan open.
Samen zoeken naar nieuwe wijsheden?
In een complexe, volatiele en onvoorspelbare context komen organisaties niet meer weg met conventionele oplossingen. Het moet anders. Anders organiseren, anders leiden en anders verbinden. Maar hoe? We helpen u graag. Door samen te zoeken naar nieuwe wijsheden en nieuwe oplossingen.