Een van de wetmatigheden in het leven van leidinggevenden is dat leiderschap trendgevoelig is en in de loop der tijd verandert. En in veranderende tijden verandert ook onze kijk op de functie van leiderschap. In organisaties die in beweging zijn, zal een leidinggevende op zoek moeten naar andere antwoorden op nieuwe vraagstukken. Daarbij dienen zich vier verleidelijke opties aan, die echter ook zo hun nadelen hebben. In deze blog: het eigen ego.
Ordening
Regelmatig vragen opdrachtgevers mij hoe zij hun organisatie meer kunnen laten floreren. In mijn ogen is ordening daarvoor een eerste voorwaarde. Dus onderzoek ik met hen hoe zij een team of organisatie zo kunnen ordenen dat de sterkste opstelling ontstaat en iedereen zijn of haar plek kan innemen. Een heldere, kloppende ordening geeft duidelijkheid en rust, waardoor iedereen zich kan richten op de taak. Omgekeerd leidt een onduidelijke of onlogische ordening tot gedoe en verlies van energie en focus.
Een voorbeeld. Als mijn man en ik met de auto op vakantie gaan, is het echt het beste als ik rijd en hij navigeert. Als we het andersom proberen, bemoeien we ons binnen de kortste keren met wat de ander aan het doen is. Niet bepaald helpend aan ons doel: op een veilige, fijne manier onze vakantiebestemming bereiken.
Een ander voorbeeld. Binnen een salesteam wordt de ordening vaak bepaald door wie de meeste omzet binnenbrengt. Bij een belangrijke order is dat logisch: dan zet je de beste verkoper voorop. Maar als datzelfde team wordt gevraagd om na te denken over nieuwe digitale producten of diensten, kan zomaar de jongste van het hele stel daarvoor het meest geschikt zijn. En dan helpt het als je je als team kunt ‘herordenen’.
Volgerschap
Niet altijd even makkelijk, want in heel veel organisaties geeft vooropgaan status. Volgerschap wordt stukken minder gewaardeerd. Terwijl het in de ordening net zo belangrijk is om te kunnen leiden als om goed te kunnen volgen. Een team of organisatie wordt er krachtiger van als ieder teamlid zonder commotie zijn of haar eigen plek inneemt. Steeds weer opnieuw als de situatie daarom vraagt.
Veel leidinggevenden plaatsen zich op basis van hun rol altijd bovenaan de ordening. Een leidinggevende wil ertoe doen, wil belangrijk zijn voor zijn of haar mensen en betekenis hebben voor de organisatie. Echte leiders gaan immers voorop! En precies daar ligt de verleiding van het eigen ego op de loer.
Vanuit dat denkframe is het namelijk lastig om de eerste plek los te laten. Durven te volgen en je medewerkers belangrijk te maken. Bijvoorbeeld door bij een team van experts aan te geven: ‘Bij dit vraagstuk maak ik plaats en laat ik jullie vooropgaan.’ Of bij de vraag naar hoe het gaat op de werkvloer even een stapje opzij te zetten en te zeggen: ‘Jongens, aan jullie het woord.’
Als het jou als leidinggevende in zulke situaties lukt om je eigen ego opzij te zetten en de koppositie expliciet aan een ander te geven, maakt dat jou en je mensen alleen maar sterker. En daarmee dus ook de organisatie als geheel.
Samen zoeken naar nieuwe wijsheden?
In een complexe, volatiele en onvoorspelbare context komen organisaties niet meer weg met conventionele oplossingen. Het moet anders. Anders organiseren, anders leiden en anders verbinden. Maar hoe? We helpen u graag. Door samen te zoeken naar nieuwe wijsheden en nieuwe oplossingen.