Carbon Capture and Storage (CCS), oftewel het afvangen en opslaan van CO2, vermindert de uitstoot van broeikasgassen en draagt daarmee bij aan de strijd tegen klimaatverandering. Waarom dan toch de kritische houding van milieuorganisaties zoals Greenpeace?
In korte tijd heeft CO2-opslag opnieuw een prominente rol gekregen in het debat rond het Nederlandse klimaatbeleid. Na publieke weerstand tegen enkele projecten op land, wordt nu uitsluitend naar opslag in lege gasvelden op zee gekeken. In het Klimaatakkoord van 2019 werd al een belangrijke rol aan CCS toebedeeld, maar dit jaar is de reductietechnologie in een stroomversnelling geraakt. Zo heeft het project Porthos in Rotterdam een voorlopige subsidietoekenning gekregen en verhoogde het demissionair kabinet ook nog eens het plafond van maximale CCS-ontwikkeling. Voor mij reden genoeg om mij onder te dompelen in deze wereld door middel van mijn masterscriptie aan de VU Amsterdam
Het onderzoek spitst zich toe op de standpunten van milieuorganisaties over de opslag van CO2. Ik vergeleek de opvattingen van Nederlandse en Deense groeperingen. Het blijkt dat ze op eenzelfde manier in de wedstrijd staan: liever niet. Wel is de aard van de organisatie bepalend voor hun felheid in het debat. Waar activistische groepen zich hartstochtelijk profileren als tegenstander, lieten andere groepen merken dat CCS niet hun favoriete oplossing is, maar onder strenge voorwaarden wel een bijdrage kan leveren aan het terugbrengen van emissies.
Milieuorganisaties in beide landen maakten gebruik van eenzelfde soort argumentatie om hun standpunt te onderbouwen. De opslag van CO2 werd gezien als een ‘end-of-pipe’ oplossing, die geen structurele verandering van een fossiel productieproces vereist. Daarbij werd als belangrijk argument genoemd dat CCS financiële middelen wegneemt die anders zouden worden ingezet voor de verdere ontwikkeling van hernieuwbare technieken zoals wind op zee of een waterstofinfrastructuur. Zeker voor Nederlandse groepen is dit een heikel punt, gezien de recente openstelling van de SDE++, waardoor ook CCS-projecten aanspraak kunnen maken op dezelfde subsidiepot als zon en wind.
De complexiteit van het krachtenveld in de Nederlandse CCS wereld blijft mij fascineren. Als trainee Energie en Duurzaamheid bij Berenschot kom ik nu dagelijks in aanraking met de bestuurlijke complexiteit van de energietransitie. We zijn actief in de RES-regio’s, zijn experts in de warmtetransitie en verrijken de energietransitie met systeem- en scenariostudies. Het is goed om te zien dat zoveel mensen met hart en ziel er werk van maken om de klimaatdoelen te halen. Ik kan niet wachten om mijn bijdrage te leveren!
Heeft u interesse om dieper in te gaan op de uitkomsten van mijn scriptie of door te praten over CCS? Stuur mij (Douwe van der Zwaag) dan een bericht! Ik geef graag een nadere toelichting en ben benieuwd naar uw inzichten, ideeën of vragen.