Digitalisering van de arbeidsmarkt leidt ertoe dat sommige beroepen veranderen en zelfs verdwijnen. Door dezelfde digitalisering wordt echter de overstap naar ander werk relatief makkelijk, met behoud of zelfs toename van salaris. Om die overstap mogelijk te maken, moeten werknemers zich wel (kunnen) blijven ontwikkelen. Dat vergt nu actie van werkgevers, werkenden, onderwijs en overheid: een leven lang ontwikkelen moet de norm worden.
Arbeidsmarktonderzoek ICT met topsectoren
Dat zijn de belangrijkste uitkomsten uit het 'Arbeidsmarktonderzoek ICT met topsectoren', uitgevoerd door Berenschot en CentERdata, in opdracht van opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT (CA-ICT), Nederland ICT, het CIO Platform Nederland en de topsectoren Energie, Chemie, Life Sciences & Health en HTSM. Het onderzoek is woensdag 3 juli 2019 overhandigd aan de voorzitter van de SER, Mariëtte Hamer.
In het onderzoek is ingegaan op de impact van digitale technologische ontwikkelingen op sectoren, organisaties, werk en werknemers. Daarbij zijn onder andere de kwaliteiten waarover werknemers in de (nabije) toekomst moeten beschikken en hun arbeidsmarktperspectieven in kaart gebracht. De digitale (r)evolutie waar Nederland zich in bevindt, raakt de economie en de arbeidsmarkt op alle fronten en heeft grote gevolgen voor de gevraagde vaardigheden en kennis. De behoefte aan ICT-specialisten groeit, in het bijzonder in de topsectoren Energie, Chemie, Life Sciences & Health en HTSM. Tegelijkertijd neemt de vraag naar digitale competenties en soft skills toe in vrijwel alle functies. Hierdoor nemen de verschillen in functiekenmerken en -vereisten tussen beroepen af, waardoor overstappen naar andere beroepen in andere sectoren haalbaarder wordt.
De arbeidsmarkt wordt steeds dynamischer door de afnemende verschillen tussen functiekenmerken en -vereisten, de snelheid waarmee banen verdwijnen en ontstaan, en de steeds kortere houdbaarheidsdatum van kennis en vaardigheden. Deze dynamische arbeidsmarkt vraagt ook om een dynamischere houding van werkgevers, werknemers, onderwijsinstellingen, opleiders, overheden en stakeholders als O&O-fondsen. Ze zullen zich allemaal moeten inspannen om van een leven lang ontwikkelen de nieuwe norm te maken:
- Werkgevers zullen meer dan ooit moeten focussen op het investeren in de digitale competenties op alle niveaus in de organisatie. Bij- en omscholing van medewerkers is nodig, meerdere keren per loopbaan en mogelijk zelfs continue.
- Van werkenden vraagt het bereidheid en inzet tot bij- en omscholing om hun nieuwe taken te kunnen vervullen binnen hun huidige baan, of hun carrière in nieuwe banen en sectoren voort te zetten.
- Het onderwijs en opleiders zullen een leven lang ontwikkelen moeten faciliteren, door het helpen realiseren van omgevingen waarin leren, werken en innoveren vloeiend in elkaar overlopen.
- Tot slot zullen de overheid en O&O-fondsen zich op hun eigen manier actief moeten opstellen om het voor bedrijven en instellingen mogelijk te maken om mee te komen in deze ontwikkelingen en om te helpen zorgen dat werknemers en zzp’ers gedurende hun werkzame leven inzetbaar blijven in het arbeidsproces.
“Werkgevers voelen steeds meer de noodzaak van goed opgeleid personeel, want de ontwikkelingen in technologie gaan razendsnel. Dat schept kansen voor werknemers en werkzoekenden. Werkgevers, onderwijs, overheid en werknemers moeten samen werken aan een cultuur waarin (bij)leren net zo gewoon is als gezond eten en drinken”. - Mariette Hamer, SER
