Verkenningssessies toekomst nieuwkomersonderwijs

Op 23 mei vond er een open sessie plaats bij Taalcentrum Het Element in Amersfoort, iedereen die betrokken is bij het onderwijs aan nieuwkomers. Tijdens deze sessie is er met elkaar gesproken over de basis voor het onderwijs aan nieuwkomers en over hoe belangrijk het is dat deze basis op orde is. Zo gaven de deelnemers tijdens deze bijeenkomst aan dat het momenteel lastig is om informatie te vinden over de aanpak van deze manier van onderwijs geven aan nieuwkomers, waardoor het wiel te vaak opnieuw wordt uitgevonden. Ook vindt men het cruciaal voor het leerproces dat kinderen niet meer zo vaak hoeven te verhuizen. Daarnaast gaven de deelnemers aan dat er in Nederland nog te veel een eentalige norm heerst, terwijl juist ook de aandacht voor de moedertaal kan bijdragen aan de taalontwikkeling.

De deelnemers spraken tijdens de sessie ook over de landelijke kaders en de regionale samenwerking. De aanwezigen benadrukten het belang van de landelijke bekwaamheidseisen en men gaf aan dat het ook waardevol kan zijn om kennis op landelijk niveau te delen. Ook schetsten de deelnemers dat er een rol is weggelegd voor de samenwerkingsverbanden, een manier van samenwerken die soms wel, maar soms ook niet wordt ingevuld,

Tot slot kwam tijdens deze bijeenkomst ook het onderwerp inclusief onderwijs aan de orde. Men vindt dat er een systeemverandering nodig is om het onderwijs aan nieuwkomers inclusiever te organiseren. Momenteel vindt men het nog te uitdagend om inclusief onderwijs te organiseren, maar dit past wel in het droombeeld van een deel van de aanwezigen. Ook werden er uitdagingen benoemd, zoals de sociaal-emotionele aansluiting bij klasgenoten en de instroom halverwege het schooljaar.

Tijdens deze sessie, met onder andere schoolleiders en beleidsmedewerkers vanuit gemeenten, kwam naar voren dat er rekening moet worden gehouden met de omgeving van een school met onderwijs aan nieuwkomers. Het maakt veel uit in welke regio een dergelijke school gesitueerd is; in de randstad zijn er bijvoorbeeld vaak meer nieuwkomers. Ook zou het onderwijs aan nieuwkomers ook meer onderdeel moeten uitmaken van het uiteindelijke doel van het hele onderwijssysteem: het gezamenlijk goed onderwijs bieden aan alle kinderen. Iedereen in het onderwijs moet zich hier verantwoordelijk voor voelen.

Ook gaven de deelnemers tijdens deze sessie aan dat er moet worden gekeken naar de leerpotentie van kinderen, in plaats van alleen maar naar de cijfers en de eindresultaten. Scholen moeten hierbij de ruimte krijgen om het onderwijs zelf in te kunnen vullen, zodat ingespeeld kan worden op de verschillende behoeften van leerlingen. Tot slot werd benoemd dat er heldere afspraken moeten worden gemaakt over de rol van het samenwerkingsverband in het onderwijs aan nieuwkomers.

Tijdens deze sessie, met onder andere schoolleiders en beleidsmedewerkers vanuit gemeenten, gaven de deelnemers aan dat er landelijke richtlijnen nodig zijn om de kwaliteit van het onderwijs aan nieuwkomers te waarborgen. Scholen moeten hierbij de vrijheid behouden om maatwerk te kunnen leveren. Ook kwam ter sprake dat het reguliere onderwijs meer parallel zou moeten lopen met het onderwijs aan nieuwkomers, het zou meer moeten aansluiten op het onderwijs aan nieuwkomers. Dit bevordert een soepele doorstroom. Tevens gaven de deelnemers aan dat er langer dan de twee jaar die er nu voor staan een bekostiging voor de nieuwkomers beschikbaar moet blijven voor de nieuwkomers.

Tijdens deze sessie, die digitaal plaatsvond, gaven de deelnemers (schoolleiders, teamleiders en leraren) aan dat er voldoende aandacht moet zijn voor de verschillende behoeften van kinderen, waarbij rekening gehouden moet worden met hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Ook verklaarde men dat landelijke sturing nodig is om kinderen goed te laten doorstromen van het onderwijs aan nieuwkomers naar het regulier onderwijs. Tot slot werd benoemd dat er meer NT2-expertise in reguliere scholen beschikbaar moet komen: de taalontwikkeling is belangrijk voor álle leerlingen. Docenten moeten worden opgeleid om anderstaligen te kunnen begeleiden.