Berenschot, DNV GL en BDH hebben voor Gasunie en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland onderzoek gedaan naar het flexibiliteitspotentieel van de hybride warmtepomp. Door slim gestuurde hybride warmtepompen is overbelasting in het elektriciteitsnet geheel te vermijden.
De flexibiliteit van een hybride warmtepomp lost overbelasting op
Warmtepompen gebruiken elektriciteit om duurzame omgevingswarmte naar een hogere temperatuur te brengen voor de verwarming van ruimten en tapwater in huizen. In vergelijking met gasgestookte ketels bespaart dit kosten en energie en vermindert het de uitstoot van CO2. De door gas ingevulde warmtevraag verschuift dus naar het gebruik van elektriciteit. Maar op de koudste winterdagen werkt dat minder goed en kan het gebruik van warmtepompen het elektriciteitsnet overbelasten, vanwege de gelijktijdige piekvraag die dan ontstaat. Dit is vooral een probleem in bestaande huizen en woonwijken. De flexibele hybride warmtepomp lost dit probleem op. Op de meeste dagen draait een hybride warmtepomp op elektriciteit. Maar op de koudste dagen kan de gekoppelde gasketel bijschakelen en hiermee het elektriciteitsnet ontlasten wanneer nodig.
Hybride warmtepompen helpen de energietransitie te versnellen
In nieuwbouwwijken zijn volledig elektrische warmtepompen prima toe te passen. Een gasnet kan dan achterwege blijven. In bestaande woningen is het vaak makkelijker en sneller om een hybride warmtepomp te installeren. De aanleg van vloerverwarming is dan bijvoorbeeld niet noodzakelijk. Dat maakt de installatie minder ingrijpend voor de bewoner en de totale investering blijft lager, omdat het gasnet als back-up fungeert.
In vergelijking met een gewone CV-ketel kan een hybride warmtepomp – net als een volledig elektrische warmtepomp – tot 100% CO2-uitstootreductie bereiken. Dit is het geval wanneer de gebruikte elektriciteit (goed voor 80% van de jaarlijkse warmtevraag) duurzaam wordt geproduceerd en het gebruikte gas (20% van de warmtevraag) uit biomassa-reststromen komt (groen gas).
Door de combinatie van groen en gemakkelijk toepasbaar helpt een hybride warmtepomp de energietransitie te versnellen
Beste flexibiliteitswaarde: vermijden overbelasting elektriciteitsnet
Het onderzoek “flexibiliteitspotentieel van de hybride warmtepomp” werd gedaan om de maatschappelijke waarde van de flexibiliteit van hybride warmtepompen te bepalen en de beste strategie te vinden. Daarvoor voerden Berenschot, DNV GL en BDH diverse simulaties en analyses uit rond energiescenario’s, aanstuurstrategieën en woningconfiguraties, waarbij ook een kleine warmtebuffer werd meegenomen. Het vermijden van overbelasting in het elektriciteitsnet bleek de beste strategie. Met slimme sturing bleek overbelasting zelfs geheel te vermijden, zodat extra investeringen in het elektriciteitsnet niet nodig zijn. Als basis belasten hybride warmtepompen het elektriciteitsnet al veel minder dan een puur elektrische warmtepomp. Met een slimme sturing werkt dit nog beter en is overbelasting totaal te vermijden.
Het onderzoeksrapport is heden gepubliceerd en te vinden op de websites van Berenschot, BDH en DNV GL.