Met het programma Juiste Medisch Specialistische Zorg voor de Patiënt (JuMP) wil de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) haar leden ondersteunen in de transformatie naar medisch-specialistische zorg op de juiste plek.
Door in te zetten op het voorkomen, veranderen én verplaatsen van zorg, moet de groei van deze zorg worden omgebogen naar 0% in 2022. De NVZ wil haar leden bij deze transitie helpen. In dat kader ontwikkelde Berenschot (Christel van Zijp, Merel Carp en Hans Oosterkamp) samen met het programmateam van de NVZ en een klankbordgroep van trekkers uit het veld, een tiental handreikingen (’stroomversnellers’) en een JuMP-scan.
Lerend van de goede voorbeelden uit de ziekenhuis- en regiopraktijk, komen acht bouwstenen (zie figuur) naar voren die een bepalende rol spelen bij de implementatie van Juiste Zorg op de Juiste Plek (JZOJP). Per bouwsteen zijn stroomversnellers ontwikkeld: concrete handreikingen waarmee de ontwikkeling van JZOJP op andere plekken in het land versneld kan worden.
De JuMP-scan is ontwikkeld om in beeld te kunnen brengen hoe de transitie vordert. Deze kan gebruikt worden in de eigen zorgorganisatie om inzicht te krijgen in de stand van zaken per bouwsteen en te bepalen waar mogelijk extra inzet nodig is. De optelsom geeft inzicht op de voortgang op landelijk niveau, belangrijk in het kader van realiseren van het hoofdlijnenakkoord MSZ.
De oproep van Schenderling en Poels luidt dan ook om consulenten meer centraal te stellen, met meer mandaat en meer middelen. “Gemeenten hebben bij deze omslag uiteraard een sleutelrol, maar zijn hierbij ook afhankelijk van het Rijk, dat regels stelt en landelijke beleidsprogramma’s uitrolt. Zorgaanbieders zouden ook lagere coördinatiekosten kunnen hebben, maar zijn hierbij afhankelijk van gemeenten die op hun beurt allerlei lokale beleidsprogramma’s, kwaliteitseisen en monitorings- en verantwoordingseisen opleggen aan aanbieders. Zo zijn Rijk, gemeenten en aanbieders verstrikt geraakt in een web van onderlinge coördinatieprocessen, terwijl de zorgcoördinatie met de grootste impact uitgevoerd wordt door de consulenten, die er qua mandaat, waardering en middelen bekaaid afkomen.”
Om consulenten een centralere rol toe te bedelen, zouden gemeenten hen in de ogen van Berenschot collectief opdrachtgever van de beleids- en inkoopafdeling kunnen maken en hen mee laten bepalen welke voorzieningen nodig zijn. Parallel daaraan kunnen gemeenten investeren in de coaching en opleiding van consulenten. “Neem de gemeenschappelijke ambtelijke organisatie Noaberkracht van de gemeenten Dinkelland en Tubbergen. Die laat consulenten daadwerkelijk bepalend zijn in de coördinatie van zorg, inclusief beleid, inkoop en monitoring, gefaciliteerd door beleidsadviseurs. Die centrale rol voor consulenten is dé manier om de zorg beter en goedkoper te maken.”