Bijstandsbudget 2025 bekend: tien grootste stijgers en dalers | Berenschot

Uit berekeningen van Berenschot blijkt dat bij grote gemeenten (> 40.000 inwoners) de gemeente Utrecht er het meest op vooruitgaat, waar de gemeente Sittard-Geleen haar budget het meest ziet dalen. Bij de kleine en middelgrote gemeenten (< 40.000 inwoners) is dit gemeente IJsselstein en respectievelijk gemeente Landgraaf.

In model 2025 zijn weinig veranderingen doorgevoerd. Het betreft hier alleen regulier onderhoud aan het model. Dit wordt gedaan wanneer gebruikte gegevens niet meer vanuit dezelfde gegevensbron beschikbaar zijn, het herdefiniëren van factoren nodig is om beter bij de werkelijkheid aan te sluiten en wanneer eerder gebruikte bronnen gewijzigd zijn. Zo zijn in model 2025 onder meer de vermogensgrenzen aangepast aan de nieuwe wettelijke limieten van 2022, wat een directe impact heeft op het aantal huishoudens dat in aanmerking komt voor bijstand. Ook is de verhoging van de leeftijdsgrens voor de kostendelersnorm doorgevoerd in de prijscomponent om de budgetverdeling nauwkeuriger af te stemmen op de nieuwe regelgeving. Het gemiddelde herverdeeleffect (verschil tussen werkelijke uitgaven en berekend budget) daalt in model 2025 van 6,6% naar 5,4%.

In totaal gaat het macrobudget in 2025 met 138 mln. euro omhoog. Berenschot heeft per gemeente onderzocht met hoeveel het budget in 2025 verandert ten opzichte van 2024. De verandering per gemeente kan worden uitgesplitst in een macro-effect en herverdeeleffect. Het macro-effect is het gevolg van de verandering van het macrobudget. Het herverdeeleffect is het gevolg van de aanpassingen in het verdeelmodel.  

Als we kijken naar het herverdeeleffect blijkt dat de gemeente Utrecht er het meest op vooruitgaat (plus 4,8 miljoen). Eindhoven staat op de tweede plaats, daar is het herverdeeleffect gelijk aan plus 1,9 miljoen euro. Tegenover deze stijgers, staan gemeenten waar het budget omlaag gaat. Gemeente Sittard-Geleen heeft een herverdeeleffect van min 3,6 miljoen euro. Op de tweede plaats van negatieve herverdeeleffecten staat de gemeente Heerlen (min 3,6 miljoen).

Van de gemeenten met minder dan 40.000 inwoners is het positieve herverdeeleffect het grootst in IJsselstein, gevolgd door gemeente Heemskerk (plus 0,9 en respectievelijk 0,4 miljoen euro). Van de gemeenten met minder dan 40.000 inwoners hebben Landgraaf en Goes de grootste negatieve herverdeeleffecten. De negatieve herverdeeleffecten zijn respectievelijk min 0,8 en min 0,7 miljoen euro. De volgende tabellen tonen de budgetstijgingen en  dalingen per inwoner.