Van oktober tot en met december 2021 heeft Berenschot in opdracht van het Ministerie van Financiën onderzoek gedaan naar de eerste (inter)departementale ervaringen met de Strategische Evaluatie Agenda (SEA).
Hoofddoel was het identificeren van ‘good practices’ en leerpunten die betrokken partijen kunnen benutten om in de komende jaren het proces en de SEA zelf verder te verbeteren.
Rijksbreed instrument
De Strategische Evaluatie Agenda (SEA) is een rijksbreed instrument dat beoogt betere en meer bruikbare inzichten te verkrijgen in de doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid. Concreet biedt een SEA een overzicht van de belangrijke beleidsthema’s van een ministerie, een korte toelichting per thema waar de behoefte aan inzicht ligt en een bijpassende agendering van evaluatieonderzoek. Als voornaamste bevindingen noteert Berenschot dat in begrotingsjaar 2022 sprake is van een kwalitatieve verbeterslag ten opzichte van 2021. Zo heeft een deel van de departementen het selecteren van beleidsthema’s op navolgbare wijze gekoppeld aan de beleidsprioriteiten en begrotingsartikelen. Daarnaast is elk departement gestart met het formuleren van inzichtbehoeften, een belangrijk ontwikkelpunt om de departementale SEA’s de komende jaren te verbeteren.
Meer samenhang
Tijdens het veldwerk, een dieptestudie en in twee focusgroepen met de departementale SEA-coördinatoren zijn leerpunten en good practices ten aanzien van product, governance en product geïdentificeerd en aangescherpt. “Bijvoorbeeld meer samenhang aanbrengen tussen departementen bij de themaselectie, een gezamenlijke leeragenda opstellen en binnen departementen maatwerk bieden per DG, directie of afdeling,”, schetst Bram Berkhout, senior managing consultant bij Berenschot en een van de onderzoekers. “Om parlement en het publiek meer inzicht te geven in de doelmatigheid en doeltreffendheid van overheidsuitgaven, zou door departementen ook geïnventariseerd moeten worden over welke inzichten de politiek wil beschikken en hoe zij de inhoud van een SEA kunnen visualiseren voor parlementariërs en burgers.”
Sterke uitvoerder
Deze opdracht toont aan dat Berenschot als organisatieadviesbureau ook een sterke uitvoerder is van beleidsonderzoek, stelt Berkhout. “Op dat punt zijn we het afgelopen jaar intern nog verder geprofessionaliseerd. Onze kracht is dat we onze uitgebreide sectorkennis uit onze adviespraktijk steeds goed weten te koppelen aan gedegen expertise rond het gebruik van onderzoeksmethoden, zoals we nu bij de evaluatie van de SEA hebben gedaan. Alle departementen kunnen hier hun voordeel mee doen. Op die manier dragen we ons steentje bij aan het verbeteren van inzicht in de doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid.” Woensdag 30 maart jl. is het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd.
