Handreiking effectieve strategieën tegen piekdrukte in de acute zorg

In het eerste kwartaal van 2024 vonden er 1.644 SEH-stops plaats. Betrokkenen geven aan dat de piekdrukte op SEH’s wel degelijk oplosbaar is. Het verschil tussen piekdrukte en normale drukte is soms maar een paar patiënten per dag, in een uur of dagdeel.

Piekdrukte op de SEH ontstaat wanneer de vraag de beschikbare capaciteit overstijgt, wat leidt tot langere wachttijden, verhoogde stress onder het personeel, en een vermindering van de kwaliteit van zorg. Wanneer het ergens spaak loopt in de keten, is het effect direct merkbaar op de SEH en daarbuiten. Het probleem wordt door het hele veld ervaren. De conclusie is dan ook dat piekdrukte op de SEH een ketenvraagstuk is dat zorgorganisaties alleen samen het hoofd kunnen bieden.

De handreiking omvat de aanpak, voordelen en essentiële succesfactoren van elf strategieën, en geeft daarnaast toepassingsvoorbeelden van deze best practices. Doel is om van elkaar te leren en uit de handreiking strategieën te destilleren om piekdrukte tegen te gaan in de eigen SEH of acute keten. “Niets is zo voorspelbaar als de acute zorg”, zei één van de betrokken SEH-artsen in het onderzoek. Acute zorgvragen zijn, hoewel beperkt te plannen, wel goed te voorspellen – tot op het uur nauwkeurig. Hier kunnen ziekenhuizen meer van profiteren door hun capaciteit in zowel de acute als electieve zorg op de verwachte zorgvraag af te stemmen.

Twee trends springen eruit in de handreiking: De eerste betreft het versterken van de eerste lijn. Een concrete oplossing is de inzet van digitale triage bij de huisarts of huisartsenpost en het versterken van de poortwachtersfunctie. Een tweede oplossing is gelegen in een betere doorstroom naar de rest van het ziekenhuis.

Nog niet alle afdelingen ervaren piekdrukte als een issue van het gehele ziekenhuis. Initiatieven hieromtrent zijn de passende inzet van een acute-opnameafdeling en een verbeterde operationele coördinatie tussen SEH en kliniek. Ook voor betere uitstroom zijn strategieën gevonden, waaronder een optimaal ontslagproces in de kliniek en het optimaliseren van het transferproces.

Verder bevat de handreiking nog enkele andere strategieën, waaronder handvatten voor patiënten met verward gedrag, het planbaar maken van laag-complexe acute zorgvragen en de inzet van generalistisch medisch specialisten op de SEH.