De beoogde marktwerking rond de verstrekking van hulpmiddelen in de zorg heeft geleid tot een grote verscheidenheid aan reglementen en daardoor tot een ingewikkeld proces. Reden voor het Ministerie van VWS en Zorgverzekeraars Nederland om in juni 2022 Berenschot de opdracht te geven om te onderzoeken of uniformering van de hulpmiddelenreglementen mogelijk is. Conclusie: hulpmiddelen mogen en kunnen geüniformeerd worden, óók met inachtneming van de kaders van de Mededingingswet.
Minder administratieve druk
Op dit moment heeft elke zorgverzekeraar een eigen hulpmiddelenreglement met daarin de voorwaarden waaronder een hulpmiddel kan worden verstrekt vanuit de zorgverzekering. Daarnaast sluiten zorgverzekeraars contracten af met leveranciers die de hulpmiddelen aan de verzekerden leveren. Uniformering zou voor 2,5 miljoen Nederlanders en veel van hun zorgverleners en hulpmiddelenleveranciers kunnen leiden tot minder onnodige administratieve druk. “Nu hebben verzekerden niet altijd een goed beeld van de hulpmiddelen waarop zij ‘recht’ hebben en welke vergoeding daarbij hoort. De verscheidenheid aan hulpmiddelenreglementen levert ook extra (niet zorggerelateerd) werk op voor zorg- en hulpverleners die dit als belastend en/of als vermijdbare werkzaamheden ervaren”, aldus Hans Oosterkamp, senior managing consultant bij Berenschot.
Uniformering op drie niveaus
Uniformering is wel degelijk mogelijk, concludeert Berenschot op basis van analyse van de bestaande hulpmiddelenreglementen, gesprekken met belanghebbenden (hulpmiddelengebruikers, zorgverleners, hulpmiddelenleveranciers en zorgverzekeraars) en nauwkeurige interpretatie van de Mededingingswet en staand beleid van de ACM. Dit betreft dan uniformering op drie niveaus: taal (uniforme woorden en begrippen), vorm (een uniform format) en inhoud (uniformeren onder welke condities/voorwaarden hulpmiddelen worden verstrekt). “De geboden oplossingen hebben we getoetst aan een aantal randvoorwaarden die zijn opgesteld ter voorkoming van negatieve effecten van het uniformeren en aan de ruimte die de Mededingingswet biedt aan het uniformeren”, stelt Oosterkamp. Voor de expertise van de Mededingingswet en de praktijk van de ACM werkte Berenschot samen met Zorgvuldig Advies en Coupry advocaten.
Stappenplan voor implementatie
Het onderzoek resulteerde in een stappenplan om te komen tot implementatie van de uniformering van de hulpmiddelenreglementen. Tevens adviseert Berenschot bij de hulpmiddelenreglementen taalniveau B1 te hanteren voor een beter begrip ervan bij hulpmiddelengebruikers, zodat zij minder afhankelijk zijn van derden voor aanvullende uitleg en onnodige administratieve lasten worden vermeden.
“Daarom adviseren wij om in alle hulpmiddelenreglementen en overige kwaliteitsdocumenten één centrale uniforme heldere uitleg op te nemen over hoe dit functioneringsgericht voorschrijven in zijn werk gaat”, zegt Oosterkamp, die uniformering van de hulpmiddelenreglementen een groot en arbeidsintensief project noemt. “Daar staat tegenover dat als de regeldruk bij de 19 miljoen hulpmiddelendeclaraties van 2,5 miljoen hulpmiddelengebruikers onder invloed van de uniformering een klein beetje afneemt, de impact voor zorgverleners, hulpmiddelengebruikers en hulpmiddelenleveranciers aanzienlijk zal zijn.”
Het onderzoeksrapport is op 27 maart door minister Conny Helder van Langdurige Zorg en Sport aangeboden aan de Tweede Kamer.
