Netschaarste is een actueel probleem binnen de energietransitie. Het verkrijgen van een netaansluiting voor teruglevering van energie is in vele regio’s beperkt of niet mogelijk.
Bovendien vormt netschaarste in regio’s waar snelle verduurzaming gepaard gaat met sterke economische groei inmiddels ook een probleem bij het verkrijgen van een netaansluiting voor levering van energie. Daarom vroeg de provincie Limburg aan Berenschot te onderzoeken hoe deze nadelige effecten van netschaarste te minimaliseren zijn.
Grote impact
De beperkte aansluitingscapaciteit heeft een grote impact op de klimaatambities en de economische en maatschappelijke doelstellingen die de provincie Limburg zich gesteld heeft. Door netschaarste is verduurzaming door elektrificatie maar beperkt mogelijk, kunnen bedrijven hun uitbreidingsplannen niet realiseren en kunnen (regionale) overheden de enorme woningbouwopgave niet verwezenlijken. Dit zijn slechts enkele voorbeelden waarbij netschaarste een directe impact heeft, de indirecte impact op de maatschappij kan echter groter zijn.
Rendabele opties
Berenschot onderzocht de mogelijkheden van de inzet van batterijen en elektrolysers om de impact van netschaarste te minimaliseren en verschafte tevens inzicht in de businesscase van deze technologieën. Uit dit onderzoek bleek dat er vaak nog een onrendabele top aanwezig is wanneer batterijen worden ingezet in configuraties waarbij netschaarste kan worden tegengegaan. Dit geldt ook voor elektrolyse, hoewel de onrendabele top bijna verdwenen is doordat elektrolyse is opgenomen in de SDE++-subsidie.
Concrete handvatten
De belangrijkste conclusies betreffende het verdienmodel van batterijen en elektrolysers luiden als volgt:
- De toepassing van batterijen voor uitgestelde (terug)levering is op dit moment in geen van de onderzochte configuraties rendabel. Alleen het aanbieden van een batterij op de FCR-markt levert een positieve businesscase op. Alle andere toepassingen hebben stapeling van businesscases nodig en/of een onrendabele top.
- Elektrolyse is rendabel, mits SDE++-subsidie van toepassing is. Dit betekent dat het op dit moment voor zon óf wind rendabel is.
- Over de toekomstige inkomsten heerst onzekerheid, omdat door de toename van batterijcapaciteit (en andere flexibiliteit) het huidige verdienmodel (aanbieden van diensten op de balanceringsmarkt) onder druk komt te staan.
Op basis van deze concrete handvatten beraadt de provincie Limburg zich momenteel op toekomstige stappen rond dit vraagstuk. Een belangrijke stap hierin is het verkennen van de mogelijkheden van de OPZuid regeling voor het MKB.
