Veel mensen genieten van muziek en het versterken van muziek stelt ons in staat om bijvoorbeeld te genieten van muziek als kunstvorm, sfeermaker en om op te dansen. Versterkte muziek brengt echter ook risico’s met zich mee. Gehoorschade leidt tot gezondheids- en sociale problemen en heeft impact op de beleving van muziek. Dit is de reden dat partners uit verschillende sectoren, waaronder het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), sinds 2014 convenantafspraken maken over de preventie van gehoorschade door versterkte muziek. In 2018 werd zo het ‘Derde convenant preventie gehoorschade muzieksector’ ondertekend.
Motie tot preventie
Aanvullend lag er een motie om te onderzoeken hoe wetgeving op het gebied van geluidsnormen en het toezicht op de naleving hiervan er in Nederland zou kunnen uitzien. In tegenstelling tot het milieuperspectief (‘milieuwetgeving’) en het werknemersperspectief (‘arbowetgeving’) zijn er vanuit volksgezondheidsperspectief in ons land namelijk geen wettelijke normen vastgesteld voor maximale geluidsniveaus. Daarom hebben wij in opdracht van het Ministerie van VWS in de periode april tot en met oktober 2020 samen met een geluidsexpert van dBcontrol onderzocht hoe wetgeving op het gebied van preventie van gehoorschade eruit zou kunnen zien in Nederland.
Internationale vergelijking
Elders in Europa is expliciet besloten regelgeving op te stellen vanuit het perspectief van bezoekers. Wij hebben onderzocht hoe de normering van maximale geluidsniveaus voor versterkte muziek wettelijk geregeld is in vijf regio’s en/of landen: Vlaanderen, Brussel, Duitsland, Zwitserland en Zweden. Hiervoor bestudeerden we steeds de aldaar vigerende wetgeving en spraken we met geluidstechnici, beleidsmedewerkers en personen betrokken bij handhaving & toezicht.
Mogelijke scenario’s voor Nederland
Aan de hand van de internationale vergelijking en aanvullende interviews met potentiële toezichthouders in Nederland hebben we vier scenario’s geschetst voor de normering van maximumgeluidsniveaus in Nederland. Deze scenario’s hebben we uitgewerkt door de vragen in het integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK-vragen) te beantwoorden. Zo is te beredeneren hoe passend scenario’s zouden zijn voor de Nederlandse situatie, rekening houdend met rechtvaardigheid, proportionaliteit en haalbaarheid. De vier scenario’s hebben we vervolgens voorgelegd in groepsdiscussies met stakeholders uit het veld. Tot slot is de potentiële juridische basis voor wetgeving op het gebied van maximumgeluidsnormen in Nederland onderzocht.
Beleidsvoorbereiding hoofddoel
In onze rapportage schetsen we de te hanteren beleidsrichtingen bij de opvolging van dit vraagstuk. Elke richting bestaat uit een scenario met bijbehorende consequenties en voor- en nadelen. Na het in kaart brengen van hoe wetgeving op het gebied van maximumgeluidsnormen en het toezicht en de naleving ervan in Nederland eruit zouden kunnen zien, is het aan de politiek om te besluiten welke interventies passend zijn in het terugdringen van gehoorschade door versterkte muziek.