De gemeente Raalte staat voor een besparingsopgave binnen het sociaal domein. Daarnaast riep de strategische raadsagenda op om onderzoek te doen naar de doelmatigheid van het sociaal domein. Dit was voor de gemeente Raalte aanleiding Berenschot in te schakelen.
Hoofdvraag: kijkend naar het sociaal domein, hoe we werken, hoe we georganiseerd zijn, wat zijn dan potentiële besparingsmaatregelen? “Stel dat onze tekorten zouden oplopen, dan wilden we voorbereid zijn en weten aan welke knoppen we kunnen draaien”, zegt Tamara Schrör, domeinmanager Sociaal bij de gemeente Raalte.
Brede sondering
Berenschot startte met een documentenstudie naar beleidstukken en de organisatorische inrichting van de gemeente. Tevens zijn met portefeuillehouders, teamleiders en beleidsmedewerkers voorgesprekken gevoerd, om draagvlak te creëren en om op te halen ‘hoe het werkt in Raalte’. “Verder is met een breed scala aan interne professionals een aantal werkateliers gehouden, waarin allerlei heel concrete voorbeelden van besparingsmogelijkheden de revue zijn gepasseerd”, vertelt Schrör. “Ook legden de Berenschot-adviseurs de uitkomsten van de interviews terug en gaven ze aan waar in hun ogen winst te behalen viel. Die ideeën hebben ze getoetst bij de deelnemers en hun tevens gevraagd waar zij mogelijkheden zagen.”
Direct toepasbaar
Terugkijkend is de domeinmanager te spreken over de inzet van Berenschot. “Ik ben heel blij met het rapport en heb de samenwerking en de korte lijntjes als prettig ervaren. Qua inhoudelijke expertise zijn ze heel goed. En tegelijkertijd ook heel praktisch, ze komen niet alleen maar met beleidstheorieën of strategische inzichten. Je kunt direct wat met het advies”, zegt ze. “De toegevoegde waarde lag verder in het feit dat ze met hun aanpak nauw aansluiten bij onze organisatie. Enerzijds brachten ze kennis in vanuit opdrachten bij andere gemeenten, anderzijds keken ze steeds kritisch wat wel of niet past bij de gemeente Raalte, onze visie en werkwijze.”
Daarnaast kregen we ook te horen dat we het in de basis goed doen. Het advies was dan ook om geen grote veranderingen door te voeren en vooral te versterken wat goed werkt. Heel fijn, die bevestiging dat we al op de goede weg zitten.
- Tamara Schrör, domeinmanager Sociaal bij de gemeente Raalte
Geen weerstand
Een andere sleutel tot succes was volgens Schrör dat medewerkers in Sociaal Domein er allemaal achter stonden. “Doordat wij hen als gemeente goed hadden meegenomen, wisten ze dat de financiële positie van de gemeente een stukje minder was geworden de laatste tijd. Er was dan ook geen sprake van weerstand”, stelt ze. “Integendeel, vanuit het eigen domein werden mogelijkheden aangedragen om zaken te verbeteren en zo te besparen.” Saillant detail: de gemeente Raalte heeft niet eerder een bezuinigingsoperatie hoeven doorvoeren op het sociaal domein. “Dit jaar is de eerste keer sinds de decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten dat we met een tekort geconfronteerd worden.”
Concrete maatregelen
Na de zomer werd de opdracht afgerond. “We beschikken nu over een aantal hele concrete maatregelen, knoppen waar we aan kunnen draaien en waar we ook keuzes in hebben. Enerzijds betreft het verbeteropties, anderzijds besparingsmogelijkheden inclusief financiële vertaling”, schetst Schrör. “Daarnaast kregen we ook te horen dat we het in de basis goed doen. Het advies was dan ook om geen grote veranderingen door te voeren en vooral te versterken wat goed werkt. Heel fijn, die bevestiging dat we al op de goede weg zitten.”
Positieve ontvangst
Inmiddels is gebleken dat de gemeente een vooruitziende blik had, want gaandeweg dit jaar liepen de tekorten sneller dan verwacht op en waren de besparingsmogelijkheden daadwerkelijk nodig. Het rapport is inmiddels in college en raad gepresenteerd en positief ontvangen. “We hebben het ook kunnen benutten bij het opstellen van de begroting 2025 en zijn nu bezig met een plan van aanpak om te kijken welke maatregelen we verder gaan onderzoeken en welke we willen oppakken”, meldt Schrör. “Daarnaast overweegt het college binnen andere domeinen een soortgelijk onderzoek te laten uitvoeren.”