Werksessies ruimtelijke opgave | Berenschot case

In opdracht van de provincie Gelderland organiseerde Berenschot werksessies voor de gemeenten Apeldoorn en Zutphen om partijen nader tot elkaar te brengen, meer begrip te creëren voor de gezamenlijke uitdagingen en om straks tot gestructureerde ruimtelijke keuzes te kunnen komen.

In de twee interactieve werksessies met de gemeente Apeldoorn in 2023 was het vertrekpunt de Omgevingsvisie 2040 met daarin prioritaire programma’s voor de binnenstad en voor de Zuidrand. “Tijdens de eerste sessie kwamen alle facetten rond de ontwikkeling van de binnenstad op tafel, waaronder ruimtelijke kwaliteit. Wat is daarvoor nodig, wat heb je te bieden, waar zitten knelpunten, hoe ga je met elkaar samenwerken?”, schetst Rudy Uwland, regiomanager Stedendriehoek bij de provincie Gelderland. “Medewerkers van de gemeente ontmoeten medewerkers van de provincie die bezig zijn op hetzelfde onderwerp. De eerste sessie was nog wat aftasten en kennismaken, maar in de tweede sessie was er al meer vertrouwen. Dan vertel je elkaar op inhoud meer, ga je een tandje dieper.”

In Zutphen werd eerder dit jaar in een soortgelijke setting gesproken over brede welvaart. “Wel verschilt de situatie per stad en wordt de regionale context ook per stad anders beleefd. Wat kan je als stad zelf en waar heb je anderen in de regio of landelijk bij nodig?”, zegt Uwland. De werksessie in Zutphen startte met een algemeen gedeelte over wat brede welvaart is en dit toe te passen is in de stad. Vervolgens werd dit geprojecteerd op een actueel ruimtelijk vraagstuk in de stad: het ontwikkelen van de IJssel als woningbouwlocatie. “De vraag is dan: waarom daar en niet elders in de stad, wat betekent dat voor de verbindingen met de brug en de rondweg, is het wel water en bodem sturend, past het bij Zutphen?”

- Rudy Uwland, regiomanager Stedendriehoek, Provincie Gelderland

Naast inhoudelijke verdieping zijn ook de onderlinge contacten in de regio van groot belang. “Elkaar leren kennen, relaties opbouwen, hoe vind je elkaar, waar heb je elkaar voor nodig. Daar hebben de werksessies veel aan bijgedragen. Regelmatig hoorde ik: ‘Ben jij ook met dat onderwerp bezig en zit je daarvoor ook bij het waterschap aan tafel? Wat gek, waarom doen we dat niet gelijktijdig?’ Dat vind ik echt winst”, zegt Uwland, die bij de sessies werd ondersteund door Eva de Ruiter, managing consultant bij Berenschot. “Iedereen is met een deel van het probleem bezig en brengt zijn eigen beelden en achtergrond mee naar de gezamenlijke tafel. In zo’n gesprek heb je dan een onafhankelijk iemand nodig, want je moet samen iets maken.”

Dankzij de werksessies is een beter beeld ontstaan van wat partijen van elkaar nodig hebben en hebben ze elkaars rol kunnen scherpstellen. “Dankzij die manier van samenwerken verras je elkaar niet, wissel je kennis informatie uit en ben je samen aan het bouwen”, aldus Uwland. “Eva kan heel goed de behoefte achterhalen en spreekt snel de taal die iedereen herkent. Daarnaast is zij een goede procesbegeleider, die op een prettige manier interventies uitvoert. Daardoor blijft de sfeer in de groep goed, ook als de discussie scherp wordt, en wordt er toch voortgang geboekt.”

Terugkijkend noemt Uwland het goed om elkaar op het niveau van gemeenten te spreken voor verdiepende gesprekken, iets waarin de provincie waar nodig en gewenst wil blijven ondersteunen. “De verslagen met foto’s van de werksessies die Eva gemaakt heeft, zijn heel herkenbaar en kunnen deelnemers op andere plekken laten zien. Zo wordt zichtbaar dat we met elkaar wel degelijk stappen kunnen zetten – door elkaar te leren kennen en beter te begrijpen.”