Kunstmestfabriek Yara in Sluiskil in Zeeland gaat als eerste bedrijf ter wereld CO2 per schip afvoeren naar het buitenland. In 2026 moet zo 800.000 ton afgevangen en getransporteerd worden naar Noorwegen, waar de CO2 wordt opgeslagen onder de Noordzee. De plannen voor dit CCS-project bestonden al langer bij Yara, maar nu heeft het bedrijf een subsidie tot € 30 miljoen toegezegd gekregen van het ministerie van EZK. Zelf investeert het bedrijf € 194 miljoen. Berenschot is sinds januari 2023 betrokken bij dit maatwerkproces tussen Yara en het Rijk.
Grote stap
De financiële risico’s van het project zijn groot vanwege het innovatieve karakter en de onzekerheden die daarmee gepaard gaan. De subsidietoekenning gaf Yara voldoende comfort en zekerheid om de investeringsbeslissing te nemen. Op deze manier zet de producent een grote stap in het reduceren van zijn CO2-emissies. Dinsdag 21 november werden de plannen officieel gepresenteerd in Den Haag, in aanwezigheid van demissionair minister Micky Adriaansens en de Noorse ambassadeur, Baard Ivar Svendsen.
Samenwerking en vertrouwen
Aan de officiële subsidiebeschikking ging een lang traject van gesprekken en onderhandelingen vooraf. Zowel de CEO van Yara Sluiskil als minister Adriaansens benadrukt dat het project niet zonder nauwe samenwerking tussen Yara en het ministerie tot stand had kunnen komen. Wederzijds is er waardering voor het vertrouwen dat er binnen dit traject is opgebouwd.
Belangrijke speler
Aan de subsidietoekenning ging een evaluatie door de Adviescommissie Maatwerkafspraken Verduurzaming Industrie (AMVI) vooraf. De AMVI concludeerde onder meer dat Yara een belangrijke speler is in de productie van ammoniak, dat naar waarschijnlijkheid een belangrijke rol gaat spelen in de energietransitie. Daarnaast ziet de AMVI in de toekomst een grote rol voor Yara in de stabiliteit van het energiesysteem vanwege de flexibiliteit die het bedrijf kan bieden met bijvoorbeeld de afname van grote hoeveelheden groene waterstof. Verder zullen de ervaringen van Yara met CCS naar verwachting waardevol zijn voor andere bedrijven die zich bezighouden met deze technologie. Deze evaluatie bood Yara de erkenning dat het bedrijf op de goede weg is.
Verdere reductie
Deze belangrijke mijlpaal in het maatwerktraject dat Yara met het Rijk doorloopt, is een eerste stap richting een verdere reductie van de CO2-uitstoot. Het maatwerktraject is bedoeld om tot afspraken te komen en biedt kansen voor versnelde uitvoering van reductieprojecten. In totaal wil de kunstmestfabriek in 2030 direct en indirect via producten 1,5 miljoen ton minder CO2 uitstoten ten opzichte van de 3,2 miljoen ton in 2020.
Sinds januari 2023 ondersteunt Berenschot Yara met technisch-inhoudelijke kennis op het gebied van industrie, en kennis van en ervaring met beleid en overheid. “Daarnaast voeren we regie op het proces, werken aan actiepunten en schrijven mee aan inhoudelijke stukken, om te zorgen dat er voortgang geboekt wordt”, zegt Julia Koelega, consultant bij Berenschot. “Hierbij werken we nauw samen met de collega’s van Yara en het Rijk. “We zetten in op een goede, constructieve sfeer, waarin voor alle partijen de beste resultaten worden behaald.”